احکام نماز میّت

مسأله 560ـ واجب است بر هر میّت مسلمان و بالغ نماز بخوانند و بر بچّه نابالغ اگر کمتر از شش سال نداشته باشد نیز احتیاط واجب آن است که نماز بخوانند.

مسأله 561ـ نماز میّت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن خوانده شود و اگر پیش از اینها، یا در بین اینها بخوانند باطل است، هرچند از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد.

مسأله 562ـ در نماز میّت، وضو و غسل یا تیمّم و پاک بودن بدن و لباس شرط نیست; ولی احتیاط مستحب آن است که تمام اموری را که در نمازهای دیگر لازم است رعایت کنند.

مسأله 563ـ واجب است نماز میّت را رو به قبله بخوانند و نیز احتیاط واجب آن است که میّت را مقابل نمازگزار به پشت بخوابانند بطوری که سر او به طرف راست نمازگزار و پای او به طرف چپ نمازگزار باشد. 

رنگ مو در وضو و غسل

سوال: آیا رنگ موهایی که زن ها برای رنگ کردن مو و ابروی خود به کار می برند، مانع از وضو و غسل است یا خیر؟

امام خمینی(ره):

مجرد رنگ بدون جرم مانع نیست.

(استفتائات، 1380، ج1، ص 36، س 42)

آیة الله بهجت(ره):

اگر فقط رنگ باقی مانده، مانع برای وضو و غسل حساب نمی شود.

(استفتائات، 1386، ج1، ص 175، با استفاده از س 609)

آیة الله تبریزی(ره ):

اگر فقط رنگ باقی مانده، مانع برای وضو و غسل حساب نمی شود.

(استفتائات جدید، 1385، ج 2، ص 39، س 159)

آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):

اگر جرمی که مانع رسیدن آب به مو است، نداشته باشد و فقط رنگ باشد، وضو و غسل صحیح است.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

آیة الله سیستانی(دام ظلّه):

اگر دارای جرم نباشد که مانع از وصول آب به پوست بدن شود، وضو و غسل صحیح است.

(فقه برای غرب نشینان 1382، ص 92، با استفاده از س 79)

آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):

اگر جرم نداشته باشد، مانع وضو و غسل نیست.

(جامع الاحکام، 1382، ج1، ص 34، با استفاده از س 92)

آیة الله فاضل لنکرانی(ره):

خیر مانع محسوب نمی شود.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):

اگر جرم نداشته باشد، مانع نیست.

(استفتائات، 1284، ج2، ص 47، س 55)

آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):

رنگ هایی که مانع رسیدن آب به بدن نیست، برای وضو و غسل ضرری ندارد.

(احکام جوانان، 1382، ص 115، با استفاده از م 104)

وقت فضیلت نماز مغرب و عشا

سوال: وقت فضیلت نماز مغرب و عشا چه موقع می باشد؟

امام خمینی(ره):

وقت فضیلت نماز مغرب از مغرب تا  موقع برطرف شدن حمره مغربیه در طرف مغرب می باشد و وقت فضیلت نماز عشا بعد از بر طرف شدن حمره مغربیه تا ثلث شب می باشد.

(تحریر الوسیله (عربی)، 1408هـ ق ، ج1، ص 137 و 138، م 6)

آیة الله اراکی(ره):

وقت فضیلت نماز مغرب از مغرب تا موقع برطرف شدن حمره مغربیه در طرف مغرب می باشد و وقت فضیلت نماز عشا بعد از برطرف شدن حمره مغربیه تا ثلث شب می باشد.

(عروة الوثقی، 1425هـ ق ، ج1، ص 386)

آیة الله بهجت(ره):

وقت فضیلت نماز مغرب بعد از پنهان شدن قرص خورشید از زمین مسطح فعلاً یا تقدیراً بوده و احتیاط مستحب این است که، سرخی طرف مشرق که بعد از غروب آفتاب پیدا می شود از بین برود.

و آخر وقت فضیلت نماز مغرب (از بین رفتن شفق می باشد) وقت فضیلت نماز عشا است تا ثلث شب.

(وسیلة النجاة، 1423 هـ ق ، الثانیه، ج1، ص 174، م 607) 

تکلیف نماز و روزه جاهل به مساله غسل

سوال: شخصی تا مدت ها نسبت به غسل واجبی که بر ذمّه اش بوده، بی اطلاع بوده است، آیا پس از آگاهی و انجام غسل باید تمام اعمالی را که (مانند نماز و روزه) در این مدت بدون غسل انجام داده، قضا نماید؟

آیة الله بهجت(ره):

باید آن نمازها را قضا نماید و هم چنین روزه ها را با اداء کفاره تأخیر و اگر جاهل مقصر باشد کفاره افطار عمدی هم دارد و اگر در حال روزه این کارها را کرده اند بنابر احتیاط واجب کفاره جمع واجب است البته غسل واجب دیگر مثل حیض کفایت از غسل جنابت می کند.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سۆالات جامعة الزهراء)

آیة الله فاضل لنکرانی(ره):

اگر یک غسل واجب یا مستحب دیگر انجام داده باشد کافی است اما اگر بدون غسل نماز خوانده، نمازها باطل بوده و باید قضا کند و همین طور اگر طواف انجام داده است. اما روزه های او صحیح است.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سۆالات جامعة الزهراء) 

احکام نماز مستحبی

۱. تمام نمازهای مستحبی به صورت دو رکعتی خوانده می شوند، مگر نماز وتر در نافله شب، که یک رکعت است، و نماز اعرابی، که به صورت یک دو رکعتی و دو چهار رکعتی خوانده می شود.[1]
2. در نمازهای مستحبی غیراز چند نماز، خواندن سوره واجب نیست.[2]
3. شکستن نمازهای مستحبی حتی از روی اختیار جایز است.[3]
4. زیاد کردن رکن (مانند رکوع) از روی سهو نمازهای مستحبی را باطل نمی کند.[4]
5. در نماز مستحب شک میان رکعت اول و دوم، نماز را باطل نمی کند و نمازگزار می توان بنا بر هر کدام بگذارد.[5]
6. نمازهای نافله را می شود نشسته خواند، ولی بهتر است که دو رکعت نماز نافله نشسته را یک رکعت حساب کند.[6]
7. نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند، ولی نافله عشاء را به این نیّت که شاید مطلوب باشد می تواند به جا آورد.[7]
8. برای نمازهای واجب، بهتر است انسان به مسجد برود، ولی در باره نوافل چنین دستوری نیست.
9. انجام کم و زیاد کردن سهوی در نمازهای مستحبی سجده سهو ندارد.
10. اگر نماز مستحب را کسی در وقتش نتوانست بخواند قضای آن را می تواند انجام دهد.
11. نماز مستحبی را می شود درحال راه رفتن و سواری خواند و اگر انسان در این دو حال، نماز مستحبی بخواند لازم نیست رو به قبله باشد.[8]
12. نمازهای مستحبی را می توان در حال ایستاده، نشسته، خوابیده، موقع راه رفتن و... بجا آورد که در این صورت برای رکوع و سجده می توان با سر اشاره کرد، البته باید رو به قبله بودن در حد امکان رعایت شود.
13. در نماز مستحبی، آرامش بدن شرط نیست و اگر سهواً رکنی اضافه یا کم شود باطل نمی شود.

14. نماز مستحبی را می شود نذر کرد، که بعد می توان آن را در حالت نشسته و یا ایستاده و در حال راه رفتن به جا آورد، اما از ابتدا نمی تواند نذر کند که نماز مستحبی را مثلاً نشسته به جا خواهم آورد. امام می فرماید: «این گونه نذر کردن محل اشکال است». طبق حدیث، خداوند به فرشتگان مباهات کرده و می فرماید: «به بنده‌ام بنگرید چیزی را که بر او واجب نکرده ام قضا می کند».[9]

منابع:

[1] . العروه الوثقی، ج 2، ص 111، م 6.
[2] . همان منبع، م 7.
[3] . العروه الوثقی، ج 2، ص 111، م 7.
[4] . همان منبع.
[5] . توضیح المسائل، م 1167.
[6] . توضیح المسائل، م 766.
[7] . توضیح المسائل، م 767.
[8] . توضیح المسائل، م 781.
[9] . بحار الانوار، ج 87، ص 202.

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

می دانید امامان علیهم السلام ما، به ما یاد داده اند که هر وقت به زیارت حرم یکی از آن ها می رویم و یا از فاصله ای دور و از شهر خودمان زیارتنامه آنان را می خوانیم، دو رکعت نماز هم به جا بیاوریم و ثوابش را به ایشان هدیه کنیم.

چرا نماز؟

 مگر پیامبر صلی الله وعلیه و له و سلم نفرموده بودند: "نماز نور چشم من است" یا مگر نشنیده اید که فرمودند: "من از دنیای شما سه چیز رادوست می دارم و اولین آن سه چیز نماز است "پس نماز بهترین هدیه است و ما بهترین و گرامی ترین هدیه را برای گرامی ترین و عزیزترین محبوبانِ خودمان، یعنی معصومان علیهم السلام در نظر می گیریم.

زیارت اهل بیت علیهم السلام و توجه به ایشان خیلی توصیه شده و ثواب و برکت فراوانی دارد و بیش از همه توجه دائمی و ارتباط پیوسته قلبی با حضرت امام زمان علیه السلام توصیه و سفارش شده است؛ چرا که ایشان حجت حاضر خدا بر زمین و صاحب این عصر و زمان هستند.

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان(عج)

در این شب هایِ طوفانی که عالم زیر و رو می شد

  نهانی شب چراغ عشق را در سینه پروردم[1]

  لطفا کمال دقت و حُسن سلیقه را به خرج دهید و پیش از این جلسه در خلوت خودتان متوسل به حضرت عجل الله تعالی فرجه الشریف شده و از ایشان بخواهید شما را در انجام خالصانه این آموزش یاری فرمایند:

  دریا و کوه در ره و من خسته و غریب

ای خضر پی خجسته مدد کن به همتم[٢]

به جهت ساز و کاری که این دعا دارد بچه ها را با هماهنگی هایی که از پیش با مسئولین محترم مدرسه انجام داده اید به حیاط مدرسه یا باغ یا بوستانی مصفا ببرید و روی فرش هایی که از قبل تعبیه شده بنشانید.

   وقتی در حال و هوا قرار گرفتند به ایشان بگوئید که آیا گنجی به شما بسپارم که تا عمر دارید از آن بهره ببرید و هر چه زمان بگذرد نه تنها از ارزشش کاسته نگردد بلکه انس تان هم بر فایده اش بیفزاید؟

  سپس کوتاه از ارتباط و یاری خواستن امام عصرعجل الله تعالی فرجه الشریف بگوئید و وارد دعا و مختصاتش شوید اینکه کجایِ مفاتیح قرار دارد و اینکه در دعا محدودیت برایِ خود قائل نشوید که در برابر بی کران تنگ نظری کردن درست نیست؛ که: با کریمان کارها دشوار نیست.[٣]

  نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان(عج)(بخش دوم)  وقتی تک تک بچه ها جای دعا را پیدا کردند واز هر کدامشان پرسیدید که کجاست و مفاتیح را بستند و دوباره توانستند بیابند آنگاه شرحی از نحوه انجام نماز و دعا بدهید و بخواهید که دو رکعت نماز ساده مثل نماز صبح بخوانند و سپس دسته جمعی با صوت خوش دعای پس از نماز را بخوانید.

خوش به سعادتتان که توانستید دانش آموزانتان را به شرفِ خواندنِ این دعا برسانید ولو اینکه همین یکبار در عمرشان بخوانند.

در اینجا هم از آن رو که بچه ها دهانشان به ذکر جانِ جانان، آن پرده نشین آسمان معطر گردیده و هم اینکه خاطره خوشی از این جلسه در ذهنشان نقش بندد از همکارانتان بخواهید شیرینی و شربت را میان دانش آموزان با احترام توزیع نمایند. 

پی نوشت:

[1]سیاه مشق، ه.الف.سایه، نشر کارنامه

[2]دیوان حافظ به تصحیح و توضیح دکتر پرویز ناتل خانلری، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی

[3]مثنوی معنوی مولوی، تصحیح رینولد آر نیکلسون، مطبعه بریل

فواید نماز شب

بسیاری از کارشناسان معتقدند خواندن نماز شب تنها غذای روح انسان نیست بلکه جسم انسان ها را نیز تقویت می کند و ان ها را در مبارزه با مشکلات روزمره یاری می دهد .

- در مورد خوابیدن که یک امر طبیعی است. در روایات امده است که در ساعات اولیه شب بخوابید و بین لطلوعین بیدار شوید.
متاسفانه بسیاری از افراد، بسیاری از اینگونه مسائل را صرفا به عنوان دستور العمل های ارشادی و اخلاقی در نظر می‌گیرند، در حالی که این دستورات صد در صد کاربردی می‌باشد. به عنوان نمونه یکی از فواید عمل به روایت مذکور این است که هورمونی در بدن به نام هورمون رشد (سوماتوتوروپ) وجود دارد که بیشترین میزان ترشح ان حدود دو ساعت بعد از غروب افتاب می‌باشد (زیرا بدن انسان یک فیزیولوژی خاصی دارد که با ادم هماهنگ می‌باشد) و در روایات امده که همان ساعت بخوابید.

اینکه خواب کافی در زمان مناسب، باعث بلندی قد می‌شود به این دلیل است که در اوایل شب، این هورمون ترشح می‌شود و اگر کسی سر شب بخوابد رشد متعالی و متعادلی پیدا می‌کند اما یکسری از هورمون‌های استرس زا وجود دارد (البته در جای خود مفید می‌باشند) که به ان‌ها کورتیکواستروئید گفته می‌شود، مانند هورمون‌های ادرنالین و نورادردنالین بیشترین میزان ترشح این هورمون‌ها دو ساعت قبل از طلوع افتاب می‌باشد یعنی دقیقا هنگام بین الطلوعین (از طلوع فجر تا طلوع افتاب) این که خواب بعد از اذان صبح باعث ناراحتی و کسلی و پریشانی انسان می‌شود ولی بیدار شدن در موقع اذان حالت شادابی میاورد، به خاطر ترشح این هورمون‌هاست.

همچنین اگر زمانی که این هورمون‌ها حداکثر ترشح خود را دارند، انسان خواب باشد، احتمال سکته زیاد است لذا بیشترین امار مرگ در خواب، در ساعات بین الطلوعین می‌باشد. اگر همین مسئله یعنی نخوابیدن بین الطلوعین را یک پزشک به ما توصیه می‌کرد، با شوق اطمینان بیشتری به ان عمل می‌کردیم تا فواید پزشکی دیگر ...

نماز مستحبی

بگو من چه نمازی هستم؟

۱-از اول آفتاب تا ظهر وقت به جا آوردن مرا داری،9 قنوت دارم و دو رکعتی ام.فعلا واجب نیستم و مستحبم ،اما وقتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف تشریف آوردند واجب می شوم .؟

جواب :نماز عیدین

۲-الف)برای آشنایی بیشتر با من به این آیه دقت کنید :واقیموا الصلوه و اتو الزکاه و ارکعوا مع الراکعین

-من مصداقی برای بیت شعری معروف هستم :

بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند

ب)جبرئیل آرزوی به جا آوردن مرا داشت

جواب:نماز جماعت

۳- الف)مرا به انواع مختلفی می شود خواند .

ب)خدا نکند که من بر شما واجب شوم

ج)دارای 10 رکوع و 2 رکعت هستم

د)مرا باید فورا به جا آورد و گرنه معصیت کرده اید و تا آخر عمر بر شما واجب می باشم.

همیشه دیده ز مژگان کند نماز خسوف

                                          که جسم خاکی من ،در میانه حایل شد.

جواب :نماز آیات

۴-نماز های پر فضیلت مستحبی هستم که باعث ،بر آوردن حاجات و آمرزش گناهان می شوم .بین دو نماز مغرب و عشاءخوانده میشود.

جواب:نماز غفیله

۵-باید مرا آهسته خواند

نیتم را بر زبان نیاورید

قنوت و سوره هم ندارم

بعد از سلام  نماز مرا فورا بجا آورید

حتی بسم الله الرحمن الرحیم مرا آهسته بگویید.

جواب:نماز احتیاط

منبع: (کتاب:درسنامه تبلیغی احکام -مولفین:حسن هرمز ُمحمود محمدی)